Bir NASA aracı, şimdiye kadar gözlemlenen en büyük alan olan Amerika Birleşik Devletleri’nin tüm kara kütlesinden üç kat daha büyük bir Antarktika ozon “deliği” (bilim adamlarının “ozon incelme alanı” olarak adlandırdığı) tespit etti.
“Delik”, 3 Eylül 2000’de yaklaşık 11 milyon mil karelik (28.3 milyon kilometrekarelik) bir rekor büyüklüğe ulaştı. Önceki kayıt 19 Eylül 1998’de yaklaşık 10.5 milyon mil karedir (27.2 milyon kilometrekare).
Üç oksijen atomundan oluşan ozon molekülleri, Güneş’ten gelen zararlı ultraviyole radyasyonu emen atmosferin ince bir tabakasını içerir. Çoğu atmosferik ozon, Dünya yüzeyinin yaklaşık altı mil (9,5 km) ile 18 mil (29 km) yukarısında bulunur.
TOMS-EP ve diğer ozon ölçüm programları, NASA’nın Dünya Bilim girişiminin küresel bir çevresel çabasının önemli bir parçasıdır; Dünya’nın topraklarını, okyanuslarını, atmosferini, buzunu ve yaşamını bütünleşik bir sistem olarak incelemek için tasarlanmış uzun vadeli bir araştırma programıdır.
OZON DELİĞİ KAPANDI
Dünyanın kuzey kutup çemberinin üzerinde bulunan Kuzey Kutbu’nda geçen ay gözlenen büyük ozon deliği, bilim adamları tarafından yapılan açıklamaya göre tamamen kapandı. Bilim adamları, bu olayın koronavirüs ile ilgili olmadığını açıkladı.
İnsanlığın bilinçsizce sanayileştiği zamanlarda inanılmaz boyutlara ulaşan ozon tabakasındaki delik yıllar içinde azalmaya devam ediyor. Geçen ay ozon tabakasında beklenmedik bir delik oluşmuştu. Kopernik Atmosfer Gözlem Servisi, Arktik’te oluşan ozon tabakasındaki en büyük deliğin kapalı olduğunu bildirdi.
Copernicus Atmosferik Gözlem Servisi yaptığı açıklamada, “2020 Kuzey Yarımküre ozon deliği kapandı.” Dedi. Mart ayında ortaya çıkan bu devasa delik, bilim adamlarını korkutmuştu. Kuzey kutbundaki düşük sıcaklıklardan kaynaklandığı düşünülen deliğin kapanması da korkulan olayı engelledi.
Bilim adamları, bu deliğin Güney Yarımküre’ye genişleme riskinin büyük olduğunu belirtti. Uzmanlara göre, ozon tabakasındaki büyük deliğin kapanmasının arkasındaki neden, stratosfer tabakasında meydana gelen ısınmadır.
Koronavirüs ile ilgisi yok
Koronavirüs pandemisi nedeniyle birçok insan evlerine kapandı ve trafiğin azalması ve endüstriyel faaliyetler gibi faktörler atmosfere yayılan sera gazında önemli bir azalmaya neden oldu. Bilim adamları, koronavirüsün ozon tabakasındaki deliği kapatmada hiçbir etkisi olmadığını söyledi. Bu kapanıştaki ana faktörün karbon emisyonundaki düşüşten olmadığını belirten uzmanlar, stratosferdeki ısınmanın ana faktör olduğunu belirtiyorlar.
Ozon tabakası nedir?
Ozonosfer olarak da adlandırılan Ozon Tabakası, atmosferimizdeki stratosferin üst kısmında bir tabakadır. Güneşten gelen UV-B, UV-C gibi zararlı ultraviyole ışınlarının dünyaya ulaşmasını engelleyen ozon tabakası, bu fonksiyonla Dünya’da yaşam için hayati bir öneme sahiptir. 50-85 km yükseklikte bulunan ozon tabakası, Ozon (O3) atomundan oluşan şeffaf bir gaz tabakasıdır.